Cách kiểm tra chất lượng thép - hướng dẫn đầy đủ để chọn...
Kiểm tra chất lượng thép trước khi thi công là bước cực kỳ quan trọng cho mọi công trình. Vì thép là “khung xương” tạo nên độ bền, sự vững chãi cho nhà ở, công trình công nghiệp, cầu đường… Nếu sử dụng thép kém chất lượng, công trình có thể gặp rủi ro về độ chịu lực, gỉ sét, nứt vỡ theo thời gian.
Trong bài viết này, Phương Anh Group sẽ chia sẻ cho bạn cách kiểm tra chất lượng thép một cách chi tiết, thực tế và cập nhật năm 2025 để bạn tự tin kiểm định thép trước khi mua và thi công.
Thép kém chất lượng là mối nguy tiềm ẩn cho kết cấu công trình. Một khung thép yếu, gân không đồng đều hay độ cứng không đạt có thể dẫn đến nứt, võng sàn, cong vênh hoặc thậm chí sập kết cấu về sau.
.jpg)
Ngoài ra, thị trường có nhiều loại thép giả, thép pha tạp, thép không đạt tiêu chuẩn. Nếu chủ thầu hoặc người mua không biết cách kiểm tra chất lượng thép, rất dễ bị mua phải hàng kém, thi công sai yêu cầu kỹ thuật.
Vậy, làm sao để phát hiện thép tốt? Dưới đây là các phương pháp thực tế mà Phương Anh Group khuyến nghị bạn sử dụng.
Một trong những phương pháp nhận biết đầu tiên và dễ thực hiện là quan sát màu sắc và bề mặt của thanh thép.
- Thép đạt chuẩn thường có màu ghi xám, xanh đen, màu sắc đồng đều trên toàn thân thanh.
- Bề mặt có độ bóng nhẹ, không lốm đốm vệt.
- Thép kém chất lượng đôi khi có màu xanh đậm không đồng đều hoặc chỗ đậm chỗ nhạt, hoặc vệt oxy hóa rỉ sét.
- Cạnh mép thép kém chất lượng có thể bị sắc, sần sùi hoặc có vết lõm, dấu đứt gãy nhỏ.
Quan sát kỹ bề mặt là bước sàng lọc ban đầu hiệu quả, đặc biệt khi bạn kiểm thép cuộn hoặc thép thanh trong kho hoặc khi giao hàng trước khi nhập trọn lô.
Một thanh thép chất lượng sẽ luôn được in ký hiệu rõ ràng, logo thương hiệu, mác thép, số hiệu tiêu chuẩn, năm sản xuất…
- Hãy kiểm xem các ký hiệu có nổi rõ, không bị mờ, đồng đều chiều cao chữ.
- Nếu thanh thép không có ký hiệu rõ ràng hoặc ký hiệu mờ nhạt, đó có thể là dấu hiệu thép giả hoặc thép pha tạp.
- Một số nhà sản xuất chuẩn còn in tem laser chống giả hoặc mã QR để giúp truy xuất nguồn gốc.
Ở Phương Anh Group, mỗi thanh thép xuất xưởng đều được gắn mã, in logo và thông số kỹ thuật để khách hàng dễ kiểm tra sau này.
Tem hàng hóa là cách xác thực bên ngoài mà bạn cần kiểm tra:
- Tem của nhà sản xuất nên có tên thương hiệu, mã lô sản xuất, thông số kỹ thuật, năm sản xuất.
- Tem phải kèm với giấy chứng nhận chất lượng (CO), chứng chỉ kiểm định (CQ) từ các trung tâm thí nghiệm uy tín.
- Kiểm tra xem tem và chứng nhận có khớp về thông số (mác thép, độ dày, độ bền kéo) hay không.
- Nếu lô thép không có tem hoặc chứng nhận, hoặc chứng nhận không rõ ràng, bạn nên yêu cầu xuất trình thêm tài liệu kiểm định độc lập trước khi nhận hàng.
Theo tiêu chuẩn quốc tế và Việt Nam, thép xây dựng phải tuân theo các tiêu chuẩn như TCVN 1651, hoặc các tiêu chuẩn quốc tế như ASTM, BS, JIS, tuỳ theo nguồn nhập khẩu hoặc sản xuất nội địa.
Ngoài kiểm tra ngoại quan, bạn có thể dùng vài cách thử nghiệm để đánh giá cơ lý, độ dẻo, độ giãn:
- Thử uốn: Lấy một đoạn thép nhỏ, uốn theo góc 90°, nếu thép đạt chuẩn sẽ không nứt gãy trên mặt ngoài.
- Thử dập, cắt: Khi cắt hoặc dập, thép tốt sẽ mối cắt sắc, gọn và ít vảy.
- Trải nghiệm trọng lượng, độ dài, độ dày: So sánh quy cách thực tế với ghi trên tem. Thép có thể nhẹ hơn, mỏng hơn một chút nếu bị pha kim loại rẻ.
- Dùng máy đo độ cứng / thiết bị đo cơ lý nếu có sẵn hoặc yêu cầu nhà thầu, nhà máy kiểm định.
Lưu ý: các phương pháp thử tại công trường chỉ mang tính sơ bộ. Nếu cần kiểm định chính xác, bạn nên gửi mẫu đến phòng thí nghiệm vật liệu xây dựng để đo độ kéo, độ giãn, tuổi bền mỏi.
Khi bạn mua thép xây dựng, nếu thấy những dấu hiệu sau, hãy cẩn trọng:
- Ký hiệu mờ, không rõ ràng hoặc không có logo thương hiệu.
- Màu sắc không đồng đều, có vệt gỉ sét nhẹ, mép sắc.
- Gân nổi thấp hoặc không đều, hình dáng gân sai chuẩn.
- Cảm giác thép dễ gãy, giòn khi thử uốn nhẹ.
- Giá rẻ bất thường so với thị trường, có thể là thép pha tạp.
- Thiếu tem, CO/CQ hoặc giấy kiểm định tiêu chuẩn vật liệu.
Nếu có nghi ngờ, bạn nên kiểm định mẫu thép tại phòng thí nghiệm trước khi đưa vào thi công.
Việc áp dụng đúng cách kiểm tra chất lượng thép là bước quan trọng giúp bảo vệ kết cấu công trình và đảm bảo độ an toàn cho người sử dụng. Từ việc quan sát màu sắc, ký hiệu, tem hàng hóa đến các thử nghiệm thực tế, tất cả đều góp phần giúp bạn chọn được thép đúng chất lượng, đúng tiêu chuẩn.
Hãy luôn nhớ: thép tốt không chỉ giúp công trình vững bền, mà còn tiết kiệm chi phí bảo trì, sửa chữa sau này. Trước khi đổ bê tông, dựng khung thép hay lắp đặt kết cấu, đừng quên kiểm tra từng thanh thép bạn sử dụng.
Chúc bạn luôn chọn được thép chất lượng tốt để xây dựng những công trình kiên cố, bền đẹp với thời gian.
